انجام جراحی‌های زیبایی و کارهای زیبایی مربوط به پوست و صورت این روزها به یکی از اصلی‌ترین منابع درآمد تبدیل شده است. تمایل شدید و رغبت مردم، این طمع را روز به روز بیشتر می‌کند. کار به جایی رسیده که افراد غیرحرفه‌ای هم بیکار ننشسته‌اند و وارد حرفه پزشکان شده‌اند. متاسفانه در برخی مراکز غیرپزشکی و آرایشگاه‌ها شاهد انجام اکثر کارهای زیبایی هستیم. درحالیکه کارهای زیبایی باید حتما توسط یک جراح زیبایی یا متخصص پوست که دانش کافی برای انجام این کارها دارد، صورت بگیرد. گاهی همین کارهای به ظاهر ساده و سرپایی می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیر و ناخوشایندی روی سلامت و زیبایی فرد به جای بگذارد و کار به جایی برسد که حتی اگر ده‌ها پزشک متخصص نیز دورهم جمع شوند، نتوانند عارضه‌های ایجادشده را برطرف کنند. دخالت آرایشگاه‌ها در این زمینه بیشتر از بقیه مراکز به چشم می‌خورد. برای اینکه بتوانیم سطح آگاهی شما عزیزان را در این زمینه بالا ببریم و شما را متوجه خطرات و عواقب این کارهای خطرناک کنیم، گفت‌وگویی با «دکتر فرزین سرکارات»، یکی از جراحان فک و صورت و زیبایی داشتیم. با ما همراه شوید.

 

 

 

متاسفانه در سال‌های اخیر کارهای زیبایی پزشکی در مراکز غیرپزشکی و غیرمجاز انجام می‌گیرد. این خدمات، خلاف و غیرقانونی هستند و هدف اصلی از انجام آنها کسب درآمد است. از کارهای رایجی که در این مراکز انجام می‌شود، می‌توان به تزریق انواع ژل‌ها، بوتاکس، فیلرها، کارهای لایه‌برداری پوست صورت، تاتو و حتی کارهای مراقبت از پوست اشاره کرد که به این کارها معمولا کارهای سرپایی زیبایی گفته می‌شود. در قوانین نظام پزشکی، در مکانی این کارها باید انجام شود که دارای امکانات یک مطب باشد و فرد دارای پروانه پزشکی باشد. بنابراین اکثر افرادی که اقدام به انجام این کارها می‌کنند، فاقد پروانه پزشکی هستند زیرا وقتی پزشکی دارای پروانه پزشکی است در مطب خود کارهای زیبایی را انجام می‌دهد.

 

● بروز بیماری ایدز و هپاتیت

 

وقتی قرار است روی بافت زنده پوست عملیاتی انجام شود، فرد حتما باید دارای دانش پزشکی باشد،در غیر این صورت عوارض ناخوشایندی برای بیمار ایجاد خواهد شد.

 

در این مراکز اغلب از مواد ارزانقیمت و غیراستاندارد استفاده می‌شود، به همین دلیل در محل تزریق‌ها، گاهی دفرمیته‌های شدید ایجاد می‌شود و فرد دچار حساسیت‌های شدیدی می‌شود. علاوه بر این به دلیل عدم رعایت نکات بهداشتی خطر ابتلا به بیماری‌های عفونی مثل ایدز و هپاتیت افزایش پیدا می‌کند. بیماری‌های پوستی شدید مثل واکنش های گرانولوماتوز و واکنش‌هایی مثل تخریب بافت‌ها می‌تواند از عوارض استفاده از محصولات نامرغوب و غیر‌استاندارد باشد.هرچقدر کار روی پوست عمقی‌تر باشد، عوارض ناشی از آن بیشتر خواهد بود، بنابراین عارضه‌های ناشی از لایه‌برداری نیز می‌توانند بسیار خطرناک باشند. زیرا پوست اولین سد دفاعی بدن در مقابله با میکرو ارگانیسم‌هاست، وقتی این سد دفاعی شکسته می‌شود، نفوذ میکروارگانیسم‌ها به این ناحیه افزایش پیدا می‌کند و همین امر می‌تواند خطر ابتلا به بسیاری از بیماری‌ها را افزایش دهد.

 

● کار پزشکی مساوی است با پروانه طبابت

 

از لحاظ قانونی انجام کارهای پوستی در مراکز غیرپزشکی، غیرمجاز و خلاف است و باید نظارت گاهی از طرف صنف مربوطه روی این مراکز صورت بگیرد.

 

البته معمولا در این مراکز کارهای پیشرفته انجام نمی‌شود، زیرا انجام این کارها نیاز به تجهیزات خاص پزشکی دارد. اما باور غلط مردم درست از همین جا سرچشمه می‌گیرد که تصور می‌کنند این کارها بسیار ساده هستند و خطری متوجه سلامتی آنها نخواهد بود، در حالی که گاهی همین کارهای ساده، عارضه‌های پیچیده و پیشرفته‌ای از خود به جای می‌گذارند. مضاف بر اینکه افرادی که در چنین مراکزی مشغول به فعالیت هستند، عمدتا دانش کافی در این زمینه ندارند. معمولا آموزش درستی ندیدند و حتی مدرک قابل قبولی نیز ندارند.

 

از لحاظ قانونی در هر مکانی که کار پزشکی انجام می‌شود باید پروانه طبابت نصب شده باشد و همین پروانه باعث می‌شود تا بازرسان معاونت درمان دانشگاه های علوم پزشکی نظارت کامل و دقیقی روی این مراکز داشته باشند و تمامی استانداردها و شرایط استریل مطلب و مکانیک را کاملا بررسی کنند. اما چون در آرایشگاه‌ها و مراکز غیرقانونی چنین نظارت و کنترلی وجود ندارد، خطر ابتلا به بیماری‌ها، اختلالات مشکلات دیگر با افزایش چشمگیری مواجه است.

 

 

● هر مدرکی معتبر نیست

 

این روزها اعطای مدارک مختلف به یک کار تجاری و شرکتی تبدیل شده است.

 

شرکت‌های متعددی وقتی نمایندگی یکی از محصولات آرایشی و پوستی را می‌گیرند، برای فروش محصولات خود و تبلیغ محصول فورا اقدام به آموزش کارهای پوستی مرتبط با محصولات خود می‌کنند و طی گذراندن دوره‌های یک یا چند روزه مدرکی را به شاگردان خود اهدا می‌کنند. در حالیکه حدود۸۰، ۹۰ درصد این مدرک‌ها فاقد ارزش علمی هستند. بنابراین مدرک به تنهایی مجوز انجام کار نیست و حتما یک پشتوانه لازم است. بسیاری از این مدرک‌های مراقبت از پوست (Skin Care) به افراد غیرپزشک یا افرادی که در رشته‌های کارشناسی مختلف تحصیل کرده‌اند، داده می‌شود. شاید گرفتن این مدرک مشکلی نداشته باشد، اما این افراد باید بدانند که هرگز مجاز نیستند روی بافت زنده پوست کاری انجام دهند. به خاطر داشته باشید با یک دوره یک روزه یا یک هفته‌ای نمی‌توان بافت پوست و مراقبت‌های مربوط به آن را آموزش دید.این روزها اعطای مدارک مختلف به یک کار تجاری و شرکتی تبدیل شده است.

 

● تخصص حرف اول را می‌زند

 

به اصطلاح پزشکی برخی کارها اوورلپ شده است، به این معنا که دامنة کاری پزشکان در برخی موارد با یکدیگر اشتراک دارد، به طور مثال تزریق فیلر موردی است که هم پزشکان متخصص پوست و هم جراحان، آموزش کافی برای انجام آن دیده‌اند و هر دو گروه قادر به انجام آن هستند. البته درصورتی این اشتراک معنا پیدا می‌کند که پزشک آموزش کافی دیده باشد و قادر به کنترل عارضه‌ها باشد. کنترل عارضه‌ها تنها نیازمند تخصص کافی است. کار وقتی خراب می‌شود که افراد غیرمتخصص وارد این حرفه می‌شوند و وقتی عارضه‌ای ایجاد می‌شود، دانش کافی برای کنترل عارضه و بهبود آن ندارند و مجبورند بیمار را به یک پزشک متخصص ارجاع دهند.

 

● اعتماد به تابلو ممنوع

 

متاسفانه گاهی مردم فاقد آگاهی لازم هستند و به محض دیدن تابلوی یک پزشک به او اعتماد می‌کنند و برای انجام کارهای زیبایی خود وارد مطب پزشک می‌شوند. طبق قانون نظام پزشکی، پزشک می‌تواند نام سه زیرمجموعه از کارهایی را که تمایل به انجام آن دارد، روی تابلوی خود حک کند. شاید بارها به چشمتان خورده باشد که کلمة پوست روی تابلوی یک پزشک عمومی حک شده است، بدون اینکه کلمة متخصص ذکر شده باشد. وقتی کلمة متخصص ذکر نمی‌شود، بدین معناست که فرد تخصص کافی برای انجام این کار را ندارد، اما به‌طور تجربی کار را انجام می‌دهد. اما این روش درست نیست زیرا هر پزشکی باتوجه به آموزشی که دیده است، باید خدماتی را به بیماران ارائه دهد و گذراندن دوره‌های مختلف برای انجام کار پزشکی کافی نیست.

 

 

 

● هر پوستی یک واکنشی دارد

 

نمی‌توان تمامی این محصولات را رد یا تمامی آنها را تایید کرد زیرا بسیاری از شرکت‌ها، محصولاتی تولید می‌کنند که کارهای تحقیقاتی روی آنها انجام شده است و نتایج گزارش شده نشان‌دهندة علمی و مناسب بودن محصول است. ولی نکته اینجاست که این محصولات باید توسط پزشک تجویز شود و افراد غیرپزشک آشنایی کامل با بافت پوست ندارند. گاهی ممکن است یک شیوه درمانی برای یک فرد مناسب باشد، اما فرد دیگری نسبت به آن دچار حساسیت و آلرژی شود و نتیجه دلخواه روی پوست او به دست نیاید. برای تجویز محصولات باید فیزیولوژی و میزان واکنش‌های فرد نسبت به محصول باتوجه به تاریخچه پزشکی بررسی شود و سپس محصول مناسب برایش تجویز شود. گاهی دیده می‌شود که یک کرم مرطوب‌کننده معمولی روی صورت فردی واکنش آلرژیک شدید ایجاد می‌کند. برای استفاده از محصولات زیبایی و بهداشتی حتما باید با پزشک متخصص پوست مشورت کرد، تا با توجه به تاریخچه پزشکی بتوان محصول مناسب را انتخاب کرد.

 

● تاثیر بیشتر، عوارض بیشتر

 

این مسئله در مورد محصولاتی صدق می‌کند که برای درمان یک ناهنجاری یا یک مشکل حاد استفاده می‌شوند و چنانچه این محصولات توسط یک فرد غیرمتخصص و غیرپزشک تجویز شود، می‌تواند عوارض و آلرژی‌های متعددی به جای بگذارد. به طور مثال گاهی فرد برای خرید یک کرم مرطوب‌کنندة سالم اقدام می‌کند، این کرم یک روش و دستور ساده دارد و احتمال بروز مشکلات و عوارض ناشی از آن بسیار کم است. اما گاهی محصولی برای از بین بردن کبودی زیر چشم یا پف زیر چشم انتخاب می‌شود که این محصولات بافت زندة پوست را بیشتر درگیر می‌کند، بنابراین بهتر است در مورد انتخاب آنها حتما با پزشک متخصص مشورت شود تا محصول کارایی بیشتری داشته باشد.

 

● مشورت همیشه لازم است

 

اگر شرایط محل انجام ماساژ و فرد ماساژ‌دهنده مناسب باشد و در محیط تمیز و مرتب این کار انجام شود و فرد از دانش این کار آگاهی داشته باشد، بدون عارضه خواهد بود اما در مورد انتخاب ماده یا روغن بهتر است با پزشک مشورت شود، زیرا پزشک باتوجه به سوابق بیمار خود می‌تواند در مورد تداخل روغن‌ها با داروها یا درمانی‌هایی که بیمار استفاده می‌کند، به او توصیه‌هایی ارائه دهد. به‌طور کلی حتی اگر قرار نیست مراقبتی از پوست و صورت انجام بگیرد، بهتر است حتما تصمیم‌گیرنده نهایی پزشک متخصص باشد.